Nauka czytania metodą symultaniczno-sekwencyjną
SYMULTANICZNO-SEKWENCYJNA NAUKA CZYTANIA jest to metoda, której celem jest nauka zarówno poprawnej mowy, jak i czytania. Stymulacja rozwoju mowy odbywa się poprzez łagodne przechodzenie od ćwiczeń symultanicznych (prawopółkulowych) do sekwencyjnych (lewopółkulowych), aby w końcu połączyć obydwa typy w jedną całość. Podstawowym założeniem metodologicznym w proponowanej strategii jest nauka czytania sylabami. Program zakłada 5 etapów nauki czytania:
– etap I ‘od samogłosek prymarnych do sylaby otwartej’ – nauka czytania rozpoczyna się od poznania samogłosek ustnych. Odczytywanie samogłosek angażuje głównie prawą półkulę mózgu, która w sposób symultaniczny, kompleksowy ujmuje obraz graficzny litery. Dzięki wykorzystaniu wizualizacji, w umyśle dziecka integruje się obraz, ruch i dźwięk związany z artykulacją danej samogłoski, np. uniesienie rąk do góry, naśladujące obraz litery Y i wydanie dźwięku. Jeśli dziecko opanowało już znajomość samogłosek wprowadzamy sylaby otwarte – spółgłoski + samogłoski (np. PO,PA,PE,PY,PI,PU). Na tym etapie stopniowo wprowadzamy nowe spółgłoski (zawsze w sylabach, nigdy w izolacji).
– etap II ‘od sylaby otwartej do pierwszych wyrazów’ – w tym etapie poszerzamy zakres sylab otwartych, wykorzystując nowe spółgłoski, korzystamy także z zestawów samogłoska + sylaba otwarta (np. A+NA, E+NE). Posługujemy się znanymi już dziecku wyrazami globalnymi oraz wprowadzamy nowe – zbudowane z nowo poznanych sylab.
– etap III ‘czytanie sylab zamkniętych’ – w trzeciej fazie pracujemy na sylabach otwartych i zamkniętych z poznanymi dotychczas spółgłoskami, czyli: p, m, b, l, t, d, f, w, s, z, k, g, j, n. Nowością na tym etapie są sylaby zamknięte np. LOL, NYK, MUK, itp. Doskonałym treningiem jest nauka czytania na pseudowyrazach np. ASOS, KITUME, które mają charakter abstrakcyjny i uniemożliwiają dziecku zgadywanie.
– etap IV ‘czytanie nowych sylab otwartych i zamkniętych’ – na tym etapie dziecko zapoznaje się z dwuznakami oraz spółgłoską. Oczywiście nadal będą one realizowane w sylabach zamkniętych lub otwartych. Zwiększamy również ilość wyrazów czytanych globalnie oraz tekstów.
– etap V ‘samodzielne czytanie tekstów’ – ostatni etap to głównie samodzielne czytanie tekstów, jednak nie oznacza to, że przestajemy pracować na materiale sylabowym. Nadal ćwiczymy czytanie sylab otwartych i zamkniętych, tym razem wprowadzając spółgłoski miękkie oraz samogłoski nosowe.